Στις 9 Νοεμβρίου του 1989 το Τείχος του Βερολίνου καταρρέει. Προσωπικά, δε δύναμαι να κρίνω τις πολιτικές και οικονομικές προεκτάσεις, δεν είμαι ειδήμων. Νοιώθω, όμως, βαθιά μέσα μου πόσο οδυνηρό είναι να τέμνεται μία πόλη στα δύο και μπορώ να συμμεριστώ την ανακούφιση και τον ενθουσιασμό των ανθρώπων της όταν ξαναενώθηκαν. Ας ανατρέξουμε, ωστόσο, λίγο στα βασικά ιστορικά σημεία γύρω από το Τείχος.
Μετά την ήττα των Ναζί, το 1945, οι σύμμαχοι (Βρετανία, Γαλλία, ΗΠΑ και Σοβιετική Ένωση) προχώρησαν στον διαχωρισμό της Γερμανίας σε διοικητικές ζώνες. Η περιοχή που επρόκειτο να εξελιχθεί σε Ανατολικό Βερολίνο, ελεγχόταν από τους Σοβιετικούς. Αρχικά, οι Γερμανοί μπορούσαν να μετακινούνται ελεύθερα μεταξύ των τομέων, όμως, με την έναρξη του Ψυχρού Πολέμου και καθώς αυξανόταν η ένταση μεταξύ της Σοβιετικής Ένωσης και της Δύσης, άρχισαν να επιβάλλονται περιορισμοί. Το Ανατολικό Βερολίνο άρχισε να βλέπει τους ανθρώπους του να φεύγουν προς τα δυτικά. Έτσι στις 13 Αυγούστου 1961 ξεκίνησαν οι εργασίες για την κατασκευή του 155 χιλιομέτρων τείχους. Σύμφωνα με στοιχεία του Berlin Wall Memorial, τουλάχιστον 140 άνθρωποι σκοτώθηκαν επιχειρώντας να περάσουν το τείχος, μεταξύ 1961 και 1989. Στις 9 Νοεμβρίου, λίγο μετά την επίσκεψη του Γκορμπατσόφ στην GDR, οι αρχές του ανατολικού Βερολίνου, προχώρησαν στην κοσμοϊστορική ανακοίνωση ότι οι πολίτες θα μπορούσαν να ταξιδέψουν στην Δύση. Στο κέντρο του Βερολίνου, νέοι άνθρωποι και από τις δύο πλευρές άρχισαν να γκρεμίζουν το τείχος, με σφυριά και αξίνες ενώ τα συνοριακά περάσματα πλημμύρισαν με κόσμο. Στις 3 Δεκεμβρίου, ο Γκορμπατσόφ και ο Αμερικανός πρόεδρος, Τζόρτζ Μπους εξέδωσαν από τη Μάλτα μια δήλωση ότι ο Ψυχρός Πόλεμος μεταξύ των δύο δυνάμεων έφθανε στο τέλος του. [πηγή: www.naftemporiki.gr και gr.euronews.com]
Αντιλαμβάνομαι πως το καθεστώς της Ανατολικής Γερμανίας δρούσε καταπιεστικά και αυθαίρετα, μία εξέγερση ήταν επόμενο. Από την άλλη, ο πολλά υποσχόμενος φιλελευθερισμός έχει αναδειχθεί σε αισχρό δυνάστη. Δικαιώματα και ελευθερίες που υφίστανται μεν, αυτοαναιρούνται δε. Αν είσαι τυχερός, έχεις την ευχέρεια να ανέβεις όσο ψηλά επιθυμείς, ίσως βέβαια, μετά να κατακρημνιστείς και ξανά από την αρχή. Κι από την άλλη κάποιοι είναι καταδικασμένοι στην πείνα, την έλλειψη στέγης, περίθαλψης παιδείας. Έτσι, αναπόφευκτα αναρωτιέμαι είναι μάταιες οι επαναστάσεις.
Άνθρωποι διψασμένοι για ανεξαρτησία, όπως οι νέοι στο Βερολίνο του 1989, με ελπίδα και όραμα για έναν πιο δίκαιο κόσμο, διαψεύδονται πανηγυρικά. Καταλήγουν "αιχμάλωτοι" ενός νέου καταχρηστικού συστήματος.
Μα από την άλλη, πώς θα συνέχιζε αυτός ο κόσμος να γυρίζει χωρίς την ορμή να ανατρέψεις ο,τι σε χαλιναγωγεί; Γιατί όση δίψα κι αν υπάρχει για εξουσία, άλλη τόση υπάρχει για ελευθερία και δικαιοσύνη! Κι αν πρωταρχικό και αναφαίρετο γνώρισμα του ανθρώπου αποτελεί η επιθυμία για συσσώρευση δύναμης σε βάρος των άλλων, το ίδιο σύμφυτο εμφανίζεται και αυτό της αντίδρασης, της αντίστασης ενάντια σε ο,τι τον καταδυναστεύει. Δεν μπορώ, λοιπόν, παρά να αποδεχτώ πως τα γεγονότα θα επαναλαμβάνονται και η ιστορία θα κάνει κύκλους, μέχρι η ανθρωπότητα να αγγίξει τον ανώτερο εαυτό της, να απαλλαχθεί από τα πάθη της.
Μήπως αυτό είναι άραγε η εξέγερση⋅ ο ακατάπαυστος αγώνας της ανθρωπότητας να συναντήσει την πιο ενάρετη, ευγενή εκδοχή της;
/δ